Түркістан жоғары көпсалалы аграрлық колледжі – білім мен біліктіліктің алтын бесігіне айналған, тарихы тереңде жатқан оқу орны. Бұл білім ордасының іргетасы 1972 жылы Қазақ ССР Министрлер Кеңесінің қаулысына сәйкес ауыл шаруашылығы саласын дамыту мақсатында қаланған болатын. Алғашында «Шымкент совхоз-техникумы» деген атаумен танылған оқу орнының тағылымды тарихы мен дамудың сан тарау жолдары айтарлықтай ерекше.
Колледждің алғашқы жылдары тек ауыл шаруашылығын механикаландыру және электрлендіру сияқты екі негізгі мамандықты ғана қамтығанымен, бұл мекеменің оқу-материалдық базасының қарқынды нығайып, сапалы білім беруге бағыт алған кезеңі болды. Алғашқы жылдары оқушы саны небәрі 122 болса, бірте-бірте олардың саны мыңдап артты. 1980-жылдары білім алушылардың ауыл шаруашылығына ғана емес, өзге де салаларға қажетті мамандықтарға деген қызығушылығы арта түсті. 1987 жылы «Технолог ұйымдастырушы» мамандығы ашылғаннан кейін колледждің қабырғасында оқушылар саны 1500-ден асып, оқу орнының беделі арта түсті. 1990 жылдар колледж тарихында маңызды бетбұрыс кезеңі болды. Осы жылдары экономика, бухгалтерлік есеп және бақылау, көкөністер мен жемістерді сақтау мен қайта өңдеу сияқты жаңа мамандықтар ашылып, талапкерлерді ақылы негізде қабылдау басталды. Сонымен қатар, 1992 жылы оқу орны түгелдей қазақ тілінде оқытуға көшіп, мемлекеттік тілді дамытуда айрықша үлес қосты. Осы бағытта колледж ұжымы бірігіп, оқу материалдарын, кабинет жабдықтарын, іс-қағаздарды толығымен қазақ тіліне бейімдеп, бұл бастама уақытында өз жемісін берді. 1993 жылы ашылған «Ашытқы өндіру және шарап жасау технологиясы» мамандығы білім ордасының жаңашылдыққа деген талпынысын тағы бір мәрте айқындады. Бұл мамандық өңірдегі ауыл шаруашылығын әртараптандыруға бағытталған ерекше қадам болды.
2000 жылдардан бастап колледж жаңғыру мен дамудың жаңа деңгейіне көтерілді. «Стандарттау, сертификаттау және өнім сапасын бақылау», «Салық ісі» сияқты заманауи мамандықтардың ашылуы – білім беру саласында заман талабына бейімделудің жарқын көрінісі. Ал 2002 жылы «Жерге орналастырушылық» мамандығына лицензия берілуі елімізде нарықтық экономика мен жер реформаларының өзекті мәселелерін шешуге бағытталған қадамдардың бірі болды. Колледж тек білім берумен ғана шектелмей, заманауи инфрақұрылымын жетілдіру арқылы білім алушылардың барынша ыңғайлы жағдайда оқуына жағдай жасады. Төрт қабатты оқу ғимараты, спорт және мәжіліс залдары, жатақхана, жазғы спорт алаңы, автодром, тәжірибелік танаптар мен шеберханалар – барлығы оқу орнының заманауи деңгейін көрсетеді. 2019 жылы колледжге жоғары статус беріліп, Түркістан жоғары аграрлық колледжі деген жаңа атауға ие болды. Бұл өзгеріс оқу орнының мәртебесін арттырып, оның Қазақстанның білім беру жүйесіндегі маңызды орнын одан әрі нығайта түсті. Бұл колледждің тарихы тек білім беру саласындағы жетістіктерімен ғана емес, оны биіктікке жеткізген басшылар мен ұстаздардың ерен еңбегімен де ерекшеленеді. Олардың тынымсыз еңбегі мен халық игілігі үшін жасаған қызметі колледж тарихында өшпес із қалдырды.
Түркістан жоғары аграрлық колледжін басқарған тұлғалар
Түркістан жоғары аграрлық колледжі – тек білім беру орны ғана емес, ауыл шаруашылығының әр саласына қызмет ететін мамандарды даярлайтын бірегей орталық. Оның тарихында талай жарқын есімдер мен үздік тұлғалардың қалдырған ізі бар. Әрқайсысы оқу орнының дамуына зор үлес қосып, білім мен ғылымның биігіне жеткізуге тырысты.
Бұл колледждің алғашқы қадамы, негізі қаланған 1972 жылдан бастау алады. Сол кезеңдерден бастап оқу орнын басқарған басшылардың әрқайсысы өз уақытының үздік мамандары, көрнекті ғалымдар, тәжірибелі ұйымдастырушылар және ел арасында беделге ие жандар еді. Олардың әрбірі колледжді жоғары деңгейге көтеріп, сапалы білім беру саласының дамуына өлшеусіз үлес қосты.
1972-1973 жылдары оқу ордасының алғашқы басшысы болып Орынқожа Есалиев тағайындалды. Қазақстанның еңбек сіңірген зоотехнигі, Кеңес Одағының Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты, ол өзінің ілім-білімін ауыл шаруашылығын дамытуға арнаған еді. Биязы жүнді Оңтүстік Қазақстан меринос қойының авторы атанған ғалым жас мамандарды даярлаудың қажеттілігін жақсы түсінді. Оның бастамасымен Шымкент совхоз-техникумы ашылып, ел игілігі үшін қызмет ете бастады.
1973-1987 жылдары оқу орнын басқарған Социалистік Еңбек Ері, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, академик Қасым Әбуұлы Асанов колледж тарихында ерекше орын алады. Бұл кезең – оқу орнының елеулі жетістіктерге қол жеткізген дәуірі еді. Қасым Әбуұлы колледждің материалдық-техникалық базасын нығайтып, ғылыми-зерттеу жұмыстарын өндірістік оқытумен ұштастыра білді. Ол дендрологиялық саяжай ұйымдастырып, оқу орнының жасыл желекке орануына да үлес қосты. Сол уақытта халық арасында колледж «Асановтың академиясы» деген атқа ие болды.
1987-1995 жылдары колледж тізгінін Социалистік Еңбек Ері, экономика ғылымдарының кандидаты Боранбек Шүкірбеков ұстады. КСРО Жоғарғы Кеңесінің депутаты болған ол ауыл шаруашылығы саласындағы басшылық қызметтерді де атқарған еді. Оның жетекшілігімен колледж өңірдегі ең үздік білім беру орталықтарының біріне айналды.
1995-1996 жылдары колледжді экономика ғылымдарының докторы, Қазақ Ұлттық ғылым академиясының корреспондент мүшесі Әзімхан Сатыбалдин басқарды. Ол білім саласында жаңашылдықтың қадамын нықтап, жаңа жобаларды іске қосты.
1996-1997 жылдары агроном-ғалым Серік Ордабекұлы Тұрбеков, 1997 жылы инженер-механик Сәлімбайұлы Ахметов оқу орнын басқарды. Олардың әрқайсысы өз саласының үздік мамандары еді. Ал 1997-2003 жылдары техника ғылымдарының докторы, профессор Керімжан Сейітжанұлы Сейтжанов колледждің дамуына ерекше үлес қосты. Оның басқару кезеңінде оқу орнына жылу жүйесі орнатылып, жаңа зертханалар, компьютерлік сыныптар, лингафон кабинеттері ашылды.
2003 жылы Серкебай Ережепов колледж директоры болып тағайындалды. Оның басшылығымен оқу орны облыс көлемінде «Ең үздік колледж» атағына ие болып, республика деңгейінде танылды.
2008 жылы педагог-заңгер, химия ғылымдарының кандидаты Мырзабек Туғанбаев, 2009-2010 жылдары инженер-механик Әлібек Өмірәлиев, 2010 жылы ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты Мадихан Тоқсеитов, ал 2012-2017 жылдары Кенжехан Төлебаев басшылық етті. Әрқайсысының білім беру саласына қосқан үлесі зор болды.
2017-2020 жылдары колледжді педагогика ғылымдарының магистрі Гаухар Алпысбайқызы Бекбергенова басқарды. Оның жетекшілігімен оқу орнында жаңа бастамалар қолға алынып, білім беру сапасы арта түсті. Колледж қабырғасында ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторлары мен кандидаттары, беделді ғалымдар қызмет етеді. Олар оқушылармен бірге ғылыми-тәжірибелік жұмыстар жүргізіп, республикалық және халықаралық деңгейдегі байқауларда жоғары нәтижелер көрсетуде.
Түркістан жоғары аграрлық колледжінің басшылары мен ұжымы әрқашан білім мен ғылымның сапасын арттыруға тырысты. Олардың қажырлы еңбегі мен кәсібилігі колледжді өңірдегі ең үздік білім беру мекемелерінің біріне айналдырды. Бүгінде бұл оқу орны өзінің тарихи дәстүрлерін сақтай отырып, болашаққа нық қадам басып келеді. Түркістан жоғары көпсалалы аграрлық колледжі – елдің ауыл шаруашылығы, экономика және өзге де маңызды салаларына қажетті мамандарды дайындап, білімнің шырағын сөндірмей келе жатқан ұлағатты оқу орны. Оның тарихы – талпыныс пен жаңашылдықтың, еңбек пен білімнің жарқын үлгісі.