Төлеби ауданының ауыл шаруашылығы саласы соңғы жылдары елеулі өзгерістерге ұшырап, жаңа технологиялар мен инновациялық әдістерді енгізу арқасында жаңа мүмкіндіктерге жол ашуда. Осы орайда, Төлебі ауданында алма өсіру саласында қарқынды қадамдар басып келе жатқан кәсіпкердің бастамасы ерекше назар аудартады. Ол өзінің 138 гектар жерін тиімді пайдаланып, тамшылатып суару жүйесі арқылы қарқынды алма бауын өсіру ісін қолға алған. Кәсіпкердің бұл жобасы аймақтың ауыл шаруашылығы саласындағы жаңашылдықтың жарқын үлгісі болып табылады.
Кәсіпкердің иелігіндегі 138 гектар аумақтың 110 гектарына алма көшеттері отырғызылған. Бұл көлем Төлебі ауданының алма өсіру бойынша әлеуетін көрсетеді. Әсіресе, тамшылатып суару жүйесінің қолданылуы – жобаның тиімділігін арттыруға және өнімнің сапасын жақсартуға бағытталған маңызды қадам. Бұл технологияның негізгі артықшылығы – судың тиімді пайдаланылуы және топырақтың экологиялық жағдайын жақсарту. Тамшылатып суару әдісі арқасында алма ағаштары қажетті ылғалмен қамтамасыз етіліп, өнімнің сапасы мен көлемі артады.
Кәсіпкер отырғызған алма ағаштарының саны 300 мың түпке жуық. Бұл өте үлкен көлем, әрі алдағы жылдары өнім жинаудың тұрақты әрі табысты боларына сенімділік береді. Сонымен қатар, Төлебіде өсірілген алма түрлерінің сапасы жоғары болып келеді. Кәсіпкер алма сорттарын таңдауда да ерекше көңіл бөлген, себебі сапалы өнімнің негізі дұрыс сорт таңдау болып табылады. Отырғызылған алма сорттарының арасында «Гренни Смит», «Айдаред», «Голден Делишес», «Гала» сияқты әлемге танымал сорттар бар. Бұл сорттар еліміздің барлық өңірлерінде сұранысқа ие болумен қатар, шетелдерге де экспортталады. Төлебіде өсірілген алма өнімдері тек Қазақстанның ішкі нарығына ғана емес, сонымен қатар, алыс-жақын шетелдерге де экспортталады. Кәсіпкердің өнімі әлемнің бірнеше елінде жоғары бағаланып, экспорттың көлемін арттыруда. Бұл Қазақстанның ауыл шаруашылығы өнімдерінің халықаралық нарықта бәсекеге қабілеттілігін арттыруға септігін тигізуде. Кәсіпкердің жеміс өсірумен қатар, елдің экономикасына қосқан үлесі экспорттық мүмкіндіктер арқылы да көрініс табады.
Алманың жоғары сапасы мен әр түрлі сорттары Төлебі ауданында алма шаруашылығын дамыту үшін үлкен мүмкіндіктер ашуда. Сонымен қатар, бұл өнімдер еліміздің басқа өңірлеріне де жеткізіліп, аймақтық нарықтың дамуына ықпал етіп отыр. Осылайша, алма өнімдерін халықаралық деңгейде таныту және экспортқа шығару Қазақстанның аграрлық секторын дамытуда маңызды рөл атқарып отыр. Төлебиде алма өсірумен шектелмей, кәсіпкер жеміс өнімдерін сақтау және өңдеу саласында да маңызды жобаларды қолға алған. Өз қаржысы есебінен 500 тонналық қойма құрылысын аяқтап, бұл қоймада жинақталған өнімдерді сақтауға мүмкіндік жасалған. Қоймада алма өнімдері ұзақ мерзім бойы сақталатындықтан, өнімдердің бұзылуы мен жоғалуы минималды деңгейде сақталады.
Сонымен қатар, кәсіпкер алма өнімдерінен тосап дайындайтын цехты да іске қосқан. Бұл цех алма өнімдерін тиімді пайдалануға мүмкіндік беріп, дайын өнімнің сапасын бақылауға алуға жағдай жасайды. Тосап дайындау арқылы кәсіпкер алма өнімдерінен қосымша құн өндіріп, өнімнің өткізілуін арттырып отыр. Қосымша құнды өнімдер өңдеуді қажет етеді, ал бұл кез келген ауыл шаруашылығы кәсіпкері үшін маңызды қадам болып табылады.
Кәсіпкердің алдағы уақытта іске қосуды жоспарлап отырған маңызды жобаларының бірі – алма өнімдерінен табиғи шырын дайындайтын цехтың құрылуы. Бұл цехтың ашылуы алма өңдеу өндірісін жаңа деңгейге көтеруге мүмкіндік береді. Шырын өндіру экологиялық таза әрі пайдалы өнімдерді нарыққа ұсынуға мүмкіндік береді. Табиғи шырындарға деген сұраныс қазіргі таңда жоғары болып отыр, себебі тұтынушылар экологиялық таза өнімдерге көбірек көңіл бөле бастады.
Алма шырындары – денсаулыққа пайдалы, дәрумендерге бай өнімдер. Сондықтан, бұл цехтың ашылуы тек өңдеуші өнеркәсіптің дамуына ғана емес, сонымен қатар, халықтың денсаулығын нығайтуға да септігін тигізеді. Алма өнімдерін өңдеу арқылы қосымша жұмыс орындары да құрылып, жергілікті тұрғындардың әлеуметтік жағдайын жақсартуға мүмкіндік береді.
Төлебі ауданындағы алма шаруашылығы кәсіпкердің үлкен еңбекқорлығы мен жаңашылдықтың нәтижесінде табысты дамып келеді. 138 гектар жерге отырғызылған алма ағаштары мен өнімдердің жоғары сапасы аймақтық және халықаралық нарықта бәсекеге қабілеттілікті арттыруда. Сонымен қатар, алма өнімдерін сақтау мен өңдеу саласындағы жүзеге асырылған жобалар кәсіпкердің ісін жаңа деңгейге көтеріп, ауыл шаруашылығының дамуына елеулі үлес қосып отыр. Кәсіпкердің табиғи шырын дайындайтын цехты іске қосуы және алма өнімдерін өңдеудің жаңа жолдарын табуы Қазақстанның аграрлық секторындағы жаңа серпіннің айқын мысалы болып табылады. Ол өз ісін одан әрі кеңейту арқылы ауыл шаруашылығын дамытуға, жаңа жұмыс орындарын ашуға және халықтың әл-ауқатын жақсартуға бағытталған іргелі қадамдар жасамақ.
Табиғаттың қолайлылығын пайдалана отырып, озық жаңа тәсілдер енгізілуде. Атап айтқанда, қарқынды бау шаруашылығы дамып келеді. Қазіргі уақытта облыстағы қарқынды баулардың көлемі 5,8 мың гектарға жетті. Бұрын дәстүрлі баулардан гектарына 60-70 центнерден өнім алынатын болса, қарқынды баулардан өнімділік 5 есеге артып, 300-350 центнерге дейін өнім жиналуда.
Өңір басшысы Леңгір қаласындағы «Жарқын өмір және тең қоғам» мекемесінің ашылу рәсіміне қатысып, ардагерлер мен мүмкіндігі шектеулі азаматтарға арналған орталықтың жұмысымен танысты. Орталықта мүмкіндігі шектеулі жандарға қажетті әлеуметтік-құқықтық көмек көрсетіліп, психологиялық қолдау бағытында кеңес беріледі. Массаж, йога орталығы, емдік-спорттық дене шынықтыру, көңіл сергіту шаралары қарастырылған. Бұған қоса зейнеткерлердің тынығып, демалып, тыныс жолдарын ашу үшін тұз шахтасының кабинеті де жасақталған. Мұнда рухани-танымдық шаралар да ұйымдастырылады.
Орталықта ерекше қажеттіліктері бар азаматтарға жұмысқа орналастыру бойынша кеңестер мен ұсыныстар беріледі. Сондай-ақ, ардагерлердің шахмат ойнап, әңгіме-дүкен құруларына арнайы бөлмелер бөлінеді. Зағип жандардың, жалпы мүгедектігі бар азаматтардың бір сәт көңіл сергітетін заманауи орталығының мақсаты – мүгедектігі бар тұрғындардың белсенділігін арттыру.
Осы орталықтың жанынан ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған «Мейірім» орталығы жақын күндері өз жұмысын бастайды. Бұл орталық 3 пен 15 жас аралығындағы церебралды паралич, яғни сезімталдығы мен түйсіну қабілеті, сонымен қатар, қимылдау жүйесі бұзылған, интеллектуалды дамуында ақауы бар, Даун синдромымен ауыратын балаларға арналған.
Мұнда түзету және дамыту, психологиялық-педагогикалық көмек, массаж, физиотерапия кабинеті, әлеуметтік және еңбекке оңалту, музыка, өнер және ойын-сауық қызметтері бар. Аса қатты көңіл бөлуді қажет ететін балаларға психолог, невропатолог, логопед, педиатр, дефектолог және басқа да мамандар жан-жақты көмек көрсетеді. Әр баланы оңалту мен дамытуға арналған жеке даму жолы әзірленеді.
Орталық жұмысымен танысып шыққан облыс әкімі өңірдегі ерекше балаларға барлық жағдай жасалатынын және осындай орталықтардың өзге де аймақтарда салынуын қолдайтынын айтты.
Облыс әкімінің жаңа форматтағы кездесуінде өңір басшысы осы уақыт аралығында атқарылған жұмыстарды баяндады. Алдағы жоспарларды пысықтап, ауданды дамыту жұмыстарына тоқталды.
Мемлекет басшысы мектептерді жоғары жылдамдықты интернет желісімен қамтуды тапсырған болатын. Жоғары жылдамдықты интернетпен қамтамасыз ету үшін «Starlink» спутниктік интернет желісінде Төлеби ауданында жоспарланған 20 мектептің 19-ы қосылды. Қалған бір мектепте ол тамыз айында іске қосылады. Бастапқы интернеттің жылдамдығы секундына 20 мегабитке жетпейтін болған, қазіргі кезде ол 200 мегабитке жетіп, сапалы қызмет көрсетілуде.
Аудан әкімі атқарған жұмыстары туралы есебі тыңдалған соң тұрғындардың сұрақтарына кезек берілді. Төлебиліктер инфрақұрылым, кәсіпкерлікті қолдау, құрылыс пен туризм саласы және өзге де мәселелер бойынша сұрақтарын қойып, өтініш-тілектерін айтты. Облыс әкімі әрбір өтініш бақылауға алынып, тиісті жұмыс жүргізілетінін жеткізді. Сонымен бірге аудандағы өзекті мәселелерді қозғап, оларды шешу бойынша аудан әкімі мен басқарма басшыларына тапсырмалар берді.