Қазақстанның көлік инфрақұрылымын дамыту мақсатында ғылым мен технология саласында маңызды қадамдар жасалып жатыр. Қазіргі таңда отандық ғалымдардың жол құрылысы саласындағы әзірлемелері мен жаңашылдықтары коммерцияландыру үшін дайын болуда. Бұл еліміздің инфрақұрылымдық дамуына ғана емес, экономикамыздың әртүрлі секторларына да зор пайда әкелетін шара болмақ.
Қазақстанның жол саласындағы жаңа бастамаларының негізінде көптеген ғылыми-зерттеу институттары мен университеттердің жас ғалымдары өздерінің жаңа технологиялары мен материалдарын ұсынып, зерттеулер мен әзірлемелер жасай бастады. Бұл әзірлемелердің ең басты мақсаты – жолдардың сапасын жақсарту, құрылысты экономикалық жағынан тиімді ету және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. Сондай-ақ, олар жергілікті өндірісті дамыту, жаңа жұмыс орындарын құру және халықаралық нарықтарға шығу мүмкіндіктерін арттыруға да ықпал етеді.
Ғалымдардың ғылыми жобалары мен әзірлемелерінің коммерцияландыру процесі, әсіресе жол саласында қолданылатын инновациялық материалдар мен технологияларды өндірісте пайдалану арқылы жүзеге асырылады. Мысалы, жол құрылысы үшін қолданылатын арнайы бетон қоспалары мен асфальт материалдарын өндіру технологиялары, жаңартылған құрылыс техникасы, сондай-ақ экологиялық таза жолдар салу тәсілдері отандық ғалымдардың еңбектері ретінде қарастырылып отыр.
Қазақстанның жол құрылысы саласында жасалған соңғы зерттеулердің бірі — жергілікті материалдарды пайдалану арқылы жолдарды жөндеу және салу технологиясын жетілдіру. Бұл жобалар әлемдік стандарттарға сай келетін сапалы жолдарды аз шығынмен салуға мүмкіндік береді. Одан бөлек, жаңа асфальт технологиялары мен бетон қоспалары табиғи материалдарды тиімді пайдалану арқылы экологияға зиян келтірмейді, әрі ұзақ мерзімге шыдас береді.
Қазіргі таңда экологияның қорғалуы, әсіресе қалдықсыз өндіріс, қайта өңдеу және экологиялық таза материалдар қолдану мәселесі өзекті. Отандық ғалымдар осы мәселелерді шешу үшін заманауи зерттеулер мен жаңа материалдарды әзірлеуде. Мысалы, жолдарды салу кезінде қолданылатын қайта өңделген материалдар экологияға зиянды қалдықтарды азайтуға, табиғат ресурстарын тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Бұдан басқа, жол құрылысында қолданылатын материалдар мен техникалар ауа сапасын жақсартуға да ықпал етеді.
Отандық ғалымдардың әзірлемелерін коммерцияландыруда мемлекет маңызды рөл атқаратын болады. Қазақстан үкіметі ғылыми зерттеулер мен инновациялық жобаларды қолдауды өз жұмысында басым бағыт ретінде қарастырып келеді. Мысалы, «Ғылым қоры» арқылы ғылым мен өнеркәсіп арасында тиімді көпір жасау, отандық ғалымдар мен өндірістік компанияларды біріктіру арқылы нәтижелі жобаларды жүзеге асыру мүмкіндігі туып отыр.
Ғылыми-техникалық зерттемелер мен жобалардың коммерцияландырылуына мемлекет тарапынан қосымша қаржыландыру мен гранттар, сондай-ақ салықтық жеңілдіктер ұсынылуы мүмкін. Мұндай қолдау жаңа жобалардың іске асуына мүмкіндік береді. Әсіресе, жаңа технологияларды өндіріске енгізу кезінде, отандық ғалымдар мен кәсіпкерлер арасындағы ынтымақтастықты нығайту маңыздылығы артады.
Жол саласындағы ғылыми әзірлемелердің коммерциялануы үшін жоғары білікті мамандарды даярлау да маңызды мәселе болып табылады. Бұл салада оқыту жүйесін жетілдіру, халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетті кадрларды қалыптастыруға мүмкіндік береді. Қазақ ұлттық аграрлық университеті мен басқа да ғылыми-зерттеу мекемелерінде жол құрылысын зерттеу және оны дамытуға бағытталған мамандарды даярлау үдерісі қарқынды жүргізілуде. Ғылыми кадрларды қолдау, олардың жаңа идеялар мен әзірлемелерін өндіріске енгізу жолындағы ынтымақтастықтың маңызы зор.
Жол құрылысы саласында отандық ғалымдардың әзірлемелерін коммерцияландыру Қазақстанның инфрақұрылымдық дамуы үшін жаңа мүмкіндіктер ашады. Бұл шараның нәтижесінде сапалы жолдар салу, экологияның жақсаруы, экономикалық тиімділік және жаңа жұмыс орындары ашылуы мүмкін. Сонымен қатар, жол құрылысында инновациялық шешімдер мен жаңа технологияларды енгізу Қазақстанды халықаралық аренада бәсекеге қабілетті елдер қатарына қосудың маңызды қадамы болмақ. Жаңа ғылыми әзірлемелер мен жобалар қазақстандық жол саласының болашағын жарқын етіп, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуында үлкен үлес қосады.
Зерттеулердің басым бағыттарын және жол саласындағы негізгі сын-қатерлерді айқындау, сондай-ақ отандық ғалымдардың жаңашылдық әзірлемелерін көрсету және коммерцияландыру үшін платформа құру мақсатында Алматыда «Жол құрылысы: ғылым және бизнес» атты форум өтті.
Форумды «Қазақстан жол ғылыми-зерттеу институты» АҚ «Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Қазақстан Республикасының Ұлттық ғылым академиясы» КЕАҚ қолдауымен ұйымдастырып, Мұхамеджан Тынышбаев атындағы ALT университеті қолдау көрсеткенін атап өткен жөн.
Ғылыми зерттеулер мен әзірлемелердің коммерциялануы — бұл отандық ғалымдардың еңбектерін іс жүзінде жүзеге асырып, ел экономикасына пайдалы нәтижелер беру жолында маңызды қадам. Форумда отандық ғалымдар жол құрылысына арналған жаңа материалдар мен технологияларды ұсынды. Мысалы, жол төсемін жақсарту үшін қолданылатын инновациялық асфальт қоспалары, экологиялық таза бетондар мен қайта өңделген материалдар, сондай-ақ жол құрылысын оңтайландыруға мүмкіндік беретін жаңа құрылыс техникасы мен әдістері туралы сөз болды.
Алдағы уақытта осы әзірлемелерді коммерциялық тұрғыдан жүзеге асыру үшін арнайы платформа құрылатын болды. Бұл платформа ғалымдар мен кәсіпкерлер арасындағы ынтымақтастықты күшейтуге, ғылыми зерттеулерді өндіріске енгізу үдерісін жеделдетуге мүмкіндік береді. Платформа аясында жаңа технологиялар мен инновацияларды енгізу, жол құрылысы саласында үнемді әрі тиімді шешімдер әзірлеу, сонымен қатар осы салаға жаңа инвестициялар тарту жоспарлануда. Форум барысында Мұхамеджан Тынышбаев атындағы ALT университетінің қолдауымен ғылыми білім мен зерттеулердің маңыздылығы ерекше аталып өтті. Университеттің оқытушылары мен студенттері жол құрылысына қатысты ғылыми зерттеулерге белсене қатысып, жаңа технологиялар мен инновациялық жобаларды әзірлеуде. Жол құрылысы саласындағы жаңашылдықтарды ғылыми тұрғыдан зерттеу және оларды практикалық түрде жүзеге асыру Қазақстанның инфрақұрылымдық дамуына үлкен үлес қосатыны сөзсіз.
