Түркістан облысы тұрғындарының назарына!
Өз арбауына түсіріп жүрген тіпті алаяқтық әрекетті кәсібіне айналдырған азаматтардың тағы ерекшеліктері жөнінде әңгімелемекпіз.
Көбінесе алаяқтық қылмыскер қасақана зардап шеккен адамның құрбанның алдауына жол беріп, оның құрбан етпейтіні туралы ақпаратты біледі. Негізінде алаяқтық жасаған жеке тұлға немесе компания ақпараттық асимметрияның артықшылығын пайдаланады; ақпараттарды қарастыру мен растаудың ресурстық құны алаяқтықтың алдын-алуға толықтай қаражат құюға тосқауыл қою үшін жеткілікті болуы мүмкін. Екі штатта да, федералды үкіметте де алаяқтық үшін қылмыстық жауаптылыққа тартылатын заңдар бар, дегенмен алаяқтық әрекеттер әрдайым қылмыстық сот ісін жүргізбеуі мүмкін. Мемлекеттік айыптаушылар істі сотқа жіберу керек пе, жоқ па, соны шешуде маңызды шешімге ие, ал егер бұл тезірек және аз шығынға әкеліп соқтырса, бітімгершілікке келуі мүмкін. Егер алаяқтық ісі сотқа өтсе, қылмыскер сотталып, түрмеге жіберілуі мүмкін. Азаматтық істі қарауы мүмкін. Алаяқтық құрбандары қылмыскерден ақшаны өндіріп алу туралы талап қоя алады немесе ақшалай шығын болмаған жағдайда жәбірленушінің құқығын қалпына келтіру туралы сотқа жүгіне алады. Алаяқтық болғанын дәлелдеу қылмыскерден нақты әрекеттерді жасауды талап етеді. Біріншіден, қылмыскер маңызды факт ретінде жалған мәлімдеме ұсынуы керек. Екіншіден, қылмыскер бұл мәлімдеменің шындыққа жанаспайтынын білуі керек еді. Үшіншіден, қылмыскер жәбірленушіні алдауды көздеуі керек еді. Төртіншіден, жәбірленуші жалған мәлімдемеге сүйенгенін көрсету керек. Бесіншіден, қасақана жалған арыз бойынша әрекет ету нәтижесінде жәбірленушіге залал келтірілуі керек еді. Кәдімгі жеке ұрлаудың, иелік етудегі алаяқтықтың және сабан сатып алушылардың алдауының әртүрлі түрлері болып табылады . Алаяқтық сақтандыру саласында да орын алады. Сақтандыру талаптарын мұқият қарау сонша сағатты алуы мүмкін, сондықтан сақтандырушы талаптың мөлшерін ескере отырып, неғұрлым нақты қарауды қажет ететіндігін анықтай алады. Мұны біле отырып, жеке тұлға шығындар туралы болмашы шағым жасай алады. Сақтандырушы талапты аз мөлшерде қарастырғаннан кейін, төлемді төлеуге шешім қабылдауы мүмкін.
Қазақстан Республикасында ең көп кездесетін қылмыстар қатарына Меншікке қарсы қылмыстар жатады. Оның ішіндегі ең қауіптілерінің бірі тонау қылмысы болып табылады. Өйткені тонау қылмысы өзінің жасалу әдісімен, яғни ашық түрде жасалатындығымен ерекшеленеді. Тонау қылмысын курстық тақырып ретінде зерттеу барысында оның қылмыстық құрамын, саралану ерекшеліктерін, басқа меншікке қарсы қылмыстардан өзгешеліктерін, субьектісінің ерекшеліктерін толық түрде қарастыру қажет. Тонау қылмысы қылмыстық құқықтың ерекше бөліміндегі қылмыстар қатарына көрсетілгенімен, оны қылмыстық құқықтың жалпы бөліміндегі көрсетілген негізгі белгілермен, қағидалармен байланыстыра отырып зерттелгені орынды болып табылады, өйткені жалпы бөлімнің нормаларын басшылыққа алмайынша ерекше бөлімнің нормаларын қолдану мүмкін емес. Меншiкке қарсы қылмыстар, оның iшiнде тонау қылмысы, оны өзiне ұқсас басқа қылмыстардан ажыратып дәрежелеу құқық қорғау қызметкерлерiнiң басты мiндетi болып саналады. Қазақстан Республикасының қылмыстық құқықтық принципiнiң бiрi жауаптылықтан құтылмайтын принцип. Бұл принцип бойынша әрбiр кез келген адам лауазымдық түрде жауапты болады. Сондай-ақ, осы принциптiң жүзеге асырылуы құқық қорғау және құқық қолдану органдарына мiндет жүктейдi. Курстық тақырыпты зерттеу барысында тонау қылмысының нақты мазмұнын ашу, оның құрамының қоғамға қауіптілік дәрежесін анықтау басты мақсат болып табылады. Сонымен қатар, келтірілген залалдың қауіптілігін, мөлшерін де анықтап, соған сәйкес дәрежелеудің маңыздылығын атап өту қажет. Сонда ғана, бұл қылмыс түрінің құрамына ғылыми анықтама беріледі. Мәселенің өзектілігі мен оның кейбір қырларының толық реттелмеуі зерттеу мақсатын анықтайды. Курстық жұмыстың мақсаты – тонау қылмысына қылмыстық құқықтық сипаттама беріп, тонау қылмысы үшін көзделген қылмыстық жауаптылық ерекшеліктерін және осы қылмыстардың алдын алу жолдарын іздестіру. Тақырыпты ашу үшін төмендегідей міндеттер қойылған:тонау қылмысының теориялық негіздерін зерттеу, тонау қылмысын саралаудың тәжірибесімен танысу;тонау қылмысының құрамын қарастыру.Зерттеу объектісі: тонау қылмысының құрамын анықтау және қылмыстық жауаптылығын анықтау. Жұмыстың нормативтік негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, заңдар, Президенттің Жарлықтары, заңды тәжірибе, Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі құрайды. Меншік кез келген қоғамдағы экономикалық қарым қатынастардың негізі болып табылады. Нарықтық экономика ең әуелі нарықтық құқықтық қарым — қатынастарды, соның ішінде меншіктік қарым-қатынастарды дұрыс реттеуді талап етеді. Сондықтан меншік қатынастарын жаңартуға, соның ішінде жеке мешікті дамытуға бағытталған көптеген заң құжаттары қабылданды. Тонау қылмысы белсендi әрекет арқылы жасалынады. Қылмыстың жасалу тәсiлi ашық түрде, яғни мүлiк иесi немесе иеленушi, сондай-ақ басқа адамдар кiнәлiнiң құқыққа қайшы әрекеттер жасап жатқанын сезiнедi, қылмыс жасаушы адам да осы жағдайларды көрiп-бiлiп тұрып , қылмысты әрекетiн жасайды. Кiнәлi адам жасырын түрде ұрлық жасау ниетiнде болып, оны жасау барысында көзге түсiп қалып, қылмысты әрекетiн одан ары жалғастырған жағдайда, жасырын түрдегi ұрлық ашық түрдегi тонауға ұласады. Бұл жерде кiнәлi адам өзiнiң көзге түсiп қалғанын сезiнуi қажет. Тонау материалдық қылмыс құрамына жатады, яғни бөтеннiң мүлкiн иеленiп, пайдалану, билiк ету мүмкiндiктерi пайда болған жағдайда ғана аяқталған қылмыс болып саналады. Бөтеннiң мүлкiн ашықтан-ашық ұрлауға бағытталған ниет, әрекет, егер ол толық жүзеге аспаса, тонауға оқталу болып табылады. Тонау қылмысы қасақана тiкелей ниетпен жасалынады және қылмыстық
жауапкершiлiкке 14 жасқа толған, есi дұрыс адам тартылады.